با پیشرفت فناوری‌های پهپادی، اصطلاحات تخصصی مرتبط با این حوزه به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله، به تعریف و توضیح اصطلاحات رایج مانند UAV، UAS، RPAS، RPAV، VLOS و BVLOS می‌پردازیم تا درک بهتری از این فناوری‌های نوین ارائه دهیم. اصطلاحات کلیدی در حوزه پهپادها برای هرکسی که در این صنعت فعالیت می کند لازم است.
پیشنهاد مطالعه: انواع پهپاد و کاربردها: راهنمای جامع برای خلبانان پهپاد: به روزرسانی زمستان 1403
1. UAV (Unmanned Aerial Vehicle)
“پهپاد” یا وسیله هوایی بدون سرنشین به دستگاهی اشاره دارد که بدون حضور مستقیم انسان در داخل آن، قادر به پرواز و انجام عملیات مختلف است. UAVها معمولاً شامل یک وسیله پروازی، سیستم کنترل از راه دور، و تجهیزات خاص مانند دوربین، حسگر یا سیستم‌های ارتباطی هستند.
- مثال کاربرد: بازرسی خطوط برق، نقشه‌برداری، کشاورزی و سم پاش یا ارسال کالا.
2. UAS (Unmanned Aircraft System)
“سامانه هوایی بدون سرنشین” شامل UAV به‌همراه تمام اجزای پشتیبانی و کنترل آن است. این سامانه می‌تواند شامل ایستگاه کنترل زمینی، تجهیزات ارتباطی، نرم‌افزارها، و تجهیزات جانبی باشد.
- تفاوت با UAV: در حالی که UAV به خود وسیله پروازی اشاره دارد، UAS شامل کل سیستم عملیاتی می‌شود.
- مثال کاربرد: سامانه‌ای که برای عملیات جست‌وجو و نجات استفاده می‌شود.
3. RPAS (Remotely Piloted Aircraft System)
“سامانه هوایی کنترل‌شونده از راه دور” نوع خاصی از UAS است که با استفاده از اپراتور انسانی و به صورت دستی کنترل می‌شود. این اصطلاح بیشتر در مقررات هوایی و استانداردهای بین‌المللی استفاده می‌شود.
- ویژگی کلیدی: برخلاف سیستم‌های کاملاً خودکار، RPAS نیاز به خلبانی دارد که از راه دور کنترل پرواز را بر عهده گیرد.
- مثال کاربرد: عملیات بازرسی تأسیسات نفت و گاز.
4. RPAV (Remotely Piloted Aerial Vehicle)
“وسیله هوایی کنترل‌شونده از راه دور” معادل دقیق‌تری از RPAS است که به خود وسیله پروازی اشاره دارد. این وسیله تحت کنترل مستقیم یک اپراتور انسانی است و معمولاً برای کاربردهای خاص با نیاز به دقت بالا استفاده می‌شود. این اصطلاحات کلیدی در حوزه پهپادها را باید بتوانیم از هم تفکیک کنیم.
- تفاوت با RPAS: RPAV به خود وسیله پروازی اشاره دارد، در حالی که RPAS کل سامانه مرتبط را در بر می‌گیرد.
- مثال کاربرد: مأموریت‌های تصویربرداری هوایی دقیق.
5. VLOS (Visual Line of Sight)
“دید مستقیم بصری” به شرایطی اشاره دارد که در آن اپراتور پهپاد می‌تواند وسیله پروازی را با چشم غیرمسلح ببیند و کنترل آن را حفظ کند. این شرط اغلب برای رعایت قوانین ایمنی در بسیاری از کشورها الزامی است.
- ویژگی کلیدی: پهپاد باید در محدوده دید اپراتور باقی بماند و استفاده از دوربین یا تجهیزات کمکی مجاز نیست.
- مثال کاربرد: پروازهای تفریحی یا بازرسی تأسیسات کوچک.
6. BVLOS (Beyond Visual Line of Sight)
“فراتر از دید مستقیم بصری” به عملیات پهپادی گفته می‌شود که در آن وسیله پروازی از محدوده دید مستقیم اپراتور خارج می‌شود. این نوع عملیات به تجهیزات پیشرفته ناوبری، حسگرها، و تأییدیه‌های قانونی خاص نیاز دارد.
- مزایا: امکان انجام مأموریت‌های طولانی و دسترسی به مناطق دورافتاده.
- مثال کاربرد: نقشه‌برداری از مناطق وسیع، نظارت بر خطوط انتقال نیرو، یا ارسال کالا در مناطق روستایی.
نتیجه‌گیری
اصطلاحات UAV، UAS، RPAS، RPAV، VLOS، و BVLOS هر کدام بخش‌های مختلفی از فناوری پهپادی را پوشش می‌دهند و در کاربردها و قوانین مرتبط تفاوت دارند. شناخت این مفاهیم به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کند تا با درک دقیق‌تری از قابلیت‌ها و محدودیت‌های فناوری پهپادها، از آن‌ها به‌طور بهینه استفاده کنند.
